Shaxsiy yer - daxlsiz mulk
Muhtaram yurtboshimizning tashabbusi bilan Yangi O‘zbekistondagi islohotlarning eng avvalida yerlarni xususiylashtirish va mulk daxlsizligini ta’minlashning huquqiy asoslari yaratila boshlandi. Eng muhimi, bu borada qator qonun va farmonlar qabul qilindi. Zotan, yer va xususiy mulk kafolatlari barcha zamonlarda ham dolzarb bo‘lib kelgan va shunday bo‘lib qoladi. Xo‘sh, ushbu masala bo‘yicha fuqarolar murojaati qonuniy yechim topmoqdami?
"Gulobod tongi" gazetasi tahririyatida bo‘lib o‘tgan matbuot anjumanida Davlat kadastrlari palatasi Samarqand tuman filiali rahbari Sayyod Ro‘ziyev jurnalistlarning ana shu va boshqa savollariga to‘liq javob berdi.
- Tashkilotimizga joriy yilning birinchi chorakida yuridik va jismoniy shaxslar tomonidan jami 1019 ta murojaat kelib tushdi, - dedi S.Ro‘ziyev. - Shulardan 582 tasi ijobiy hal bo‘ldi, ammo 364 tasi huquqiy hujjatlari mavjud bo‘lmaganligi sababli rad etildi. Ayni paytda 35 ta murojaat o‘rganish jarayonida, yana 32 tasi to‘lovga yuborilgan.
“Ko‘chmas mulkka bo‘lgan huquqlarni davlat ro‘yxatidan o‘tkazish to‘g‘risida"gi 2022 - yil 28-noyabrdagi O‘RQ-803 sonli qonuniga asosan tumandagi mavjud kuchmas mulk ob’ektlari davlat ro‘yxatidan o‘tkazilishi belgilab o‘tilgan.
Hozirgi vaqtda ko‘chmas mulk ob’ektlarini ro‘yxatga olish ishlari elektron usulida olib borilmoqda. Ya’ni, dastlab ko‘chmas mulk ob’ekti joylashgan hudud mutaxassislar tomonidan xatlovdan o‘tkazilib, tegishli ma’lumotlar to‘planganidan so‘ng, kameral sharoitda ushbu ma’lumotlar tizimga yuklatilyapti. Zero, elektron tizimning afzalligi tahsinga loiqdir. Mazkur tizim ish jarayonida qo‘lda bajarib bo‘lmas aniqlikni ta’minlaydi.
Hozirgi davra tezkor axborotlarni qabul qilish, ularning dolzarbligini ko‘rsatishni faqatgina avtomatlashtirilgan tizim kafolatlashi mumkin. Mazkur shaffof tizim qonunbuzarliklarning oldini olib, aholiga tezkor kadastr xizmatlarini ko‘rsatishga ham yo‘l ochadi.
Xullas, tadbirkorlik uchun ham, oddiy fuqarolar uchun ham yer - katta xususiy mulk ekan, ularning daxlsizligini meyoriy xuquqiy hujjatlar bilan ta’minlashga majburmiz.